domingo, febrero 27, 2011
5. Euskera: RESUMEN
Hoja resumen de lo visto hasta ahora. Es útil para hacer los ejercicios que vayan surgiendo.
aditza / verbo
Verbos auxiliares:
a veces puede cambiar el significado del verbo
| CON | VERBOS | INTRANSITIVOS | CON | VERBOS | TRANSITIVOS | ||
| VERBOS | izan | ni | naiz | ukan | nik | dut | ditut |
| AUXILIARES | ser | zu | zara | tener | zuk | duzu | dituzu |
| hura | da | hark | du | ditu | |||
| gu | gara | guk | dugu | ditugu | |||
| zuek | zarete | zuek | duzue | dituzue | |||
| haiek | dira | haiek | dute | dituzte | |||
| VERBOS | egon | ni | nago | eduki | nik | daukat | dauzkat |
| INTENSIVOS | estar | zu | zaude | tener | zuk | daukazu | dauzkazu |
| hura | dago | hark | dauka | dauzka | |||
| gu | gaude | guk | daukagu | dauzkagu | |||
| zuek | zaudete | zuek | daukazue | dauzkazue | |||
| haiek | daude | haiek | daukate | dauzkate |
| afaldu | cenar | eduki | tener | ibili | andar |
| altxatu | elevar | egin | hacer | jan | comer |
| atera | sacar | egon | estar | jaso | levantar |
| bazkaldu | comer | ekarri | traer | joan | ir |
| behar | necesitar | esan | decir | maite | amar |
| bete | llenar | etorri | venir | nahi | querer |
| bizi | vivir | galdu | perder | sartu | entrar |
| defenditu | defender | gosaldu | desayunar | ukitu | tocar |
| ebaki | cortar | gustatu | gustar | ||
| edan | beber | hil | morir, matar |
erakusleak / demostrativos
| hau | | | hori | | | hura | ||||
| singularra | plurala | | | singularra | plurala | | | singularra | plurala | |
| absolutiboa | hau | hauek | | | hori | horiek | | | hura | haiek |
| ergatiboa | honek | hauek | | | horrek | horiek | | | hark | haiek |
| leku-genitiboa | honetako | hauetako | | | horretako | horietako | | | hartako | haietako |
| inesiboa | honetan | hauetan | | | horretan | horietan | | | hartan | haietan |
| genitiboa | honen | hauen | | | horren | horien | | | haren | haien |
kasu markak eta postposizioak / marcas de caso y posposiciones
| bokalez amaitzen | diren hitzak | | | konsonantez amaitzen | diren hitzak | ||
| Nombres Propios | terminados en | vocal | | | terminados en | consonante | |
| absolutiboa | | | Bilbo | Edurne | | | Eibar | Mikel |
| ergatiboa | | | Bilbok | Edurnek | | | Eibarrek | Mikelek |
| leku-genitiboa | | | Bilboko | - | | | Eibarreko | - |
| inesiboa | | | Bilbon | - | | | Eibarren | - |
| genitiboa | | | Bilboren | Edurneren | | | Eibarren | Mikelen |
| Nombres Comunes | terminados en | vocal | | | terminados en | consonante | |
| absolutiboa | | | mendia | mendiak | | | eguna | egunak |
| ergatiboa | | | mendiak | mendiek | | | egunak | egunek |
| leku-genitiboa | | | mendiko | mendietako | | | eguneko | egunetako |
| inesiboa | | | mendian | mendietan | | | egunean | egunetan |
| genitiboa | | | mendiaren | mendien | | | egunaren | egunen |
izen sintagma / el sintagma nominal
el orden de las palabras en las oraciones
posesiboa + izenlaguna + izena + izenondoa + erakuslea / artikulua
el posesivo + el complemento con marca de caso o posposición + el nombre + el adjetivo + el demostrativo / el artículo
| mutila | izena + artikulua | el chico |
| mutil hau | izena + erakuslea | este chico |
| nire lagun hura | pose. + izena + erakuslea | aquel amigo mío |
| nire Bizkaiko laguna | pose. + izenlaguna + izena + artikulua | Mi amigo de Vizcaya |
| Bizkaiko neska hori | izenlaguna + izena + erakuslea | esa chica de Vizcaya |
| Bizkaiko neska altu hau | izenlaguna + izena + izenondoa + erak. | esa chica alta de Vizcaya |
galdegaia / el tema de la pregunta
| Nork egin du lana? | ¿Quién ha hecho el trabajo? |
| Mikelek egin du lana | Mikel ha hecho el trabajo |
| Zer egin du Mikelek | ¿Qué ha hecho Mikel? |
| Lana egin du Mikel | Mikel ha hecho el trabajo |
| Miren, non bizi da? | Miren, ¿dónde vive? |
| Donostian bizi da Miren | Miren vive en San Sebastián |
| Nor bizi da Donostian? | ¿Quién vive en San Sebastián? |
| Miri bizi da Donostian | Miren vive en San Sebastián |
En la próxima entrega veremos el vocabulario relacionado con el parentesco, los tiempos verbales y además ejercicios de refuerzo.
Publicar un comentario